ABC Systemów nawadniania - System zraszaczy i dysz statycznych

Dodano:2024-01-15

O systemie zraszaczy statycznych wspominaliśmy już w naszym pierwszym artykule z którym zapoznać można się tutaj. Teraz postaramy się przybliżyć i nakreślić pełny obraz tego systemu.

Zraszacz większości zapewne kojarzy się z urządzeniem które podłączone do źródła wody rozpyla ją w ten czy inny sposób. W przypadku zraszaczy statycznych nazwa może wprowadzać trochę w błąd bo same w sobie nie są one zraszaczami.
To raczej podstawa która stanowi bazę dla wszelkiego rodzaju dysz które odpowiadają za dystrybucję wody. Czasami można spotkać je pod nazwą głowic deszczujących.
Można więc powiedzieć, że zraszacze w tym systemie zbudowane są z dwóch elementów podstawy oraz dyszy i zazwyczaj w sprzedaży dostępne są osobno, co czyni to rozwiązanie niezwykle elastycznym.

Dwa najpopularniejsze systemy głowic to seria 1800 Rain Bird oraz Pro-Spray (Pros) Hunter. Przeglądając internet zapewne spotkacie się z tym, że wraz z nazwą występują różne oznaczenia i symbole. Postaramy się je wszystkie wyjaśnić.



Pro-Spray(Pros), Rain Bird 1800 to oznaczenia dla całej grupy zraszaczy w której znajdują się poszczególne modele. W przypadku obu producentów mamy bardzo podobne oznaczenia.


Zaczynając od cyferek.


Rain Bird 1802, 1804, 1806 i 1812 (analogicznie Hunter Pros-02, Pros-04, Pros-06, Pros-12). Ostatnie dwie cyfry definiują wysokość na jaką wynurzy się zraszacz w calach.
Mamy więc około 5, 10, 15, 30cm i na taką wysokość zostanie podniesiona dysza nawadniająca.

Standardowe głowice stosowane w nawadnianiu trawników mają wysokość czterech cali, do czego więc stosujemy pozostałe. Najniższe korpusy z oznaczeniem 02 możemy zastosować np. do podlewania zielonych dachów gdzie nie ma możliwości zamontowania wysokich zraszaczy. Głowice wysokie 15 i 30cm pozwalają nam na ominięcie „przeszkody”, kiedy np. musimy nawodnić teren za pasem wyższej roślinności.

Po cyfrach spotykamy najczęściej jeszcze dwa oznaczenia RainBird SAM (Hunter CV) oraz PRS.


Skrót SAM (CV) oznacza iż mamy w głowicy zamontowany zawór zwrotny który eliminuje wypływ wody przy różnicach wysokości terenu.

Oznaczenie PRS to nic innego jak regulator ciśnienia wbudowany w zraszacz. Powoduje on, że niezależnie od wysokości ciśnienia wejściowego na głowicy ciśnienie jest stałe ( w zależności od wybranego modelu PRS-30 2.1bar, PRS-40 2.8bar, PRS-45 3.1bar)


Przykładowo Zraszacz Rain Bird 1804 SAM-PRS-30 będzie oznaczało, że jest to zraszacz wynurzający się na cztery cale czyli około 10cm, posiadający wbudowany zawór stopowy oraz regulator ciśnienia 2.1bar.

Mamy więc omówione podstawy czyli „zraszacze statyczne”. Czas na dysze a te dzielimy na dysze statyczne oraz dysze rotacyjne.


Zacznijmy od tych drugich.

Możliwe, że kojarzycie te cienkie obracające się krótsze i dłuższe strużki wody, tak to właśnie dysze rotacyjne. I właśnie te charakterystyczne strugi są ich głównym atutem.
Po pierwsze zapewniają dokładne i pełne pokrycie nawadnianego terenu. Druga najważniejsza rzecz to ich małe zapotrzebowanie na wodę.
Doskonale sprawdzają się tam gdzie nie mamy tak wydajnego źródła wody, czyli głównie w systemach zasilanych standardowo z wodociągu.
Dwa najpopularniejsze modele to R-VAN firmy Rain Bird oraz MP Rotator Huntera. Omówimy oba modele gdyż mimo podobnego sposobu podlewania różnią się pod pewnymi względami
.



rvan   Rain Bird R-VAN
Najważniejszą ich cechą jest posiadanie takiej samej dawki opadowej niezależnie od modelu a tych mamy cztery:

R-VAN 14 (8-14 stóp) czyli zasięg od 2.4m do 4.6m,
wersja z regulacją kąta od 45 do 270 stopni oraz wersja pełnozakresowa FC 360 stopni

R-VAN 18 (13-18 stóp) czyli zasięg od 4m do 5.5m,
wersja z regulacją kąta od 45 do 270 stopni oraz wersja pełnozakresowa FC 360 stopni

R-VAN 24 (17-24 stóp ) czyli zasięg od 5.2m do 7.3m,
wersja z regulacją kąta od 45 do 270 stopni oraz wersja pełnozakresowa FC 360 stopni

R-VAN dysze paskowe
R-VAN-LCS: 1,5 × 4,6 m (5 × 15’) lewy narożnikR-VAN-RCS: 1,5 × 4,6 m (5 × 15’) prawy narożnikR-VAN-SST: 1,5 × 9,1 m (5 × 30’) element boczny

Z cech należy wspomnieć jeszcze o:
  • całkowicie ręczna regulacja bez użycia narzędzi
  • łatwa konserwacja i czyszczenie
  • oznaczenie kolorystyczne ułatwiające identyfikację
  • jeśli w zraszaczach serii 5000 zastosujemy dysze MPR możemy je zastosować na tej samej sekcji co R-VANy
Dysza R-VAN Rain Bird




mprotor   Hunter MP Rotator
Zacznijmy od tego, że mamy tutaj dwie serie dysz. I trzeba wspomnieć o tym na początku ponieważ nie mieszamy ze sobą obu serii na jednej sekcji ze względu na różne dawki opadowe.

Pierwsza to MP800 którą charakteryzuje natężenie opadu na poziomie 20mm/h. W jej skład wchodzi model 800 i 815.

Druga to seria standardowa gdzie opad wynosi 10mm/h. Mamy tu modele 1000, 2000, 3000, 3500, dysze paskowe oraz dysze corner.

Wszystkie modele od 815 do 3000 występują w trzech zakresach możliwości regulacji kąta:od 90 do 210 stopni, od 210 do 270 stopni, pełnozakresowy bez regulacji 360 stopni.

Model 800 posiada wersje 90-210 oraz 360 stopni, a model 3500 występuje tylko w wersji 90-210.

Podobnie jak R-Vany MP Rotatory posiadają modele do nawadniania pasów bocznych oraz dodatkowo występuje dysza MP Corner którą regulować można w zakresie 45-105 stopni.


MP Rotator Hunter to chyba najbardziej znany i najczęściej stosowany system dysz rotacyjnych.
Tak jak pozostałe cechuje się niskim zapotrzebowaniem na wodę co pozwala na montaż w przypadku mało wydajnych źródeł wody. Jest prosta w regulacji i konserwacji.
Prosta konstrukcja sprawia też, że jest praktycznie bezawaryjna.
Zakres pracy modeli (od 3 do 11m), możliwość dopasowania różnych kątów, wersje paskowe i narożnikowe pozwalają na niespotykaną elastyczność co może ułatwić projektowanie nawadniania przy bardziej skomplikowanych kształtach trawników.
Hunter MP Rotator




Dysze statyczne
W przypadku dysz statycznych wyróżniamy zasadniczo ich dwa rodzaje:


van regulowany   Dysze regulowane
działają w zakresie od 0 do 360 stopni, posiadają beznarzędziowy system regulacji kąta, ich średnie zasięgi wahają się od 1,5 do 5,5m.

Przedstawiciele : Rain Bird VAN, Rain Bird HE-VAN, Hunter Pro (A)
Dysza regulowana serii VAN Rain Bird

 

dysza nieregulowana   Dysze nieregulowane - o stałym kącie
występują w wersji 90, 180, 360 stopni (w niektórych seriach występują również w wersji paskowej: lewa, prawa,środkowa),
zasięgi podobnie jak w przypadku regulowanych wahają się w okolicach od 1.5 do 5m.

Przedstawiciele: Rain Bird U, Rain Bird MPR, Hunter Pro Fixed
Dysza o stałym kącie Hunter


Mimo różnic w sposobie regulacji (braku regulacji) ich charakterystyka jest dosyć podobna. Spójrzmy chociaż na sposób dystrybucji wody, przypomina on niemal jednorodny płaszcz wody, dlatego czasem można spotkać się z potocznym określaniem ich jako parasolki.
I właśnie ten płaszcz wody decyduje o ich głównej cesze - wysokiej wydajności. Co jest zarówno zaletą - krótki czas nawadniania, jak i wadą - potrzebują wydajnego źródła wody.
Ich zapotrzebowanie na wodę jest znacznie większe niż dysz rotacyjnych. Od tych z kolei są znacznie bardziej ekonomiczne w zakupie.
A gdzie sprawdzi ten typ dysz? Wszędzie tam gdzie mamy wąskie pasy trawnika lub ma on bardzo nieregularny kształt ( krótkie dysze o regulowanym kącie). Dysze statyczne będą też dobry rozwiązaniem w przypadku posiadania mocno przepuszczalnej (piaskowej) gleby.

Teoretycznie do tego systemu zaliczyć jeszcze można dysze typu Micro-Spray czy Bubblers, natomiast są one na tyle charakterystyczne że raczej zaliczyć je trzeba do grona mikrozraszaczy, które będziemy omawiać w innym artykule i tam o nich wspomnimy.

Udostępnij:
Kup stacjonarnie w sklepie